Bartın'da Engelliler Haftası yürüyüşü yapıldı

Kübra Nur AK

Engellilerin yaşadığı sorunlara dikkat çekmek ve toplumda farkındalık oluşturmak amacıyla Bartın’da 10-16 Mayıs Engelliler Haftası dolayısıyla program düzenlendi. Bartın Belediyesi Sosyal Tesisleri önünden Cumhuriyet Meydanı’nın önüne kadar yürüyüş gerçekleştirdi.

Yürüyüşe Bartın Valisi Dr. Nurtaç Arslan, Garnizon Komutanı Dz. Kd. Alb. Erkan Şahin, Bartın Belediye Başkanı Hüseyin Fahri Fırıncıoğlu, Vali Yardımcısı Miraç Akbulut, Vali Yardımcısı Özel İdare Genel Sekreteri Vekili Uğur Karakaya, İl Emniyet Müdürü Şakir Engin Korkmaz, Türkiye Sakatlar Derneği Bartın Şube Başkanı Ferit Kurulan, Bartın Otizmli ve Engelliler Destek Eğitim Dayanışma Spor Kulübü (BOEDDER-SK) ve Otizmli ve Özel Gereksinimi Bireyler Eğitim Yaşam Derneği (OBEY- DER) Yönetim Kurulu Başkanı  Berna Şengün, siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri, oda başkanları, özel bireyler, öğrenciler ile çok sayıda vatandaş katıldı.

Cumhuriyet Meydanı’nda Atatürk Anıtı önünde ilk olarak çelenk sunumu töreni gerçekleştirilirken saygı duruşu ve İstiklal Marşı’mızın okunmasının ardından günün önemine ilişkin konuşmalar yapıldı.

Kurulan: “Siyasi tartışmalar biz engellilerin gündeminin çok uzağındadır”

Bu yılki Engelliler Haftası’nın Türkiye açısından önemli bir dönemde gerçekleştirildiğini belirten Kurulan, sözlerinin devamında şu ifadeleri kullandı:

“Bilindiği üzere 10-16 Mayıs, Türkiye dahil olmak üzere Avrupa ülkelerinde Engelliler Haftası olarak kabul edilmekte ve çeşitli etkinliklerle engellilerin sorunları ve çözüm yolları ele alınmaktadır. Bu yılki Engelliler Haftası Türkiye açısından önemli bir dönemde gerçekleşmektedir. Bütün ülke 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimlerine odaklanmıştır. Ancak bizler görmekteyiz ki siyasi tartışmalar biz engellilerin gündeminin çok uzağındadır. Böyle olması elbette bizleri sorunlarımızı dile getirmekten alıkoymayacaktır. Tam aksine sonulların sahipleri olarak hep yaptığımız üzere daha fazla sesimizi duyurmak için elimizden geldiğince çaba göstermemiz gerekmektedir. 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan bölgesel deprem birçok insanımızı aramızdan kopardığı gibi birçok insanımızın ise yaşamının kalan kısmını engelli olarak yaşamasına yol açmıştır. Birçok insanımız bizlerin yaşadığı sorunlarla yüzleşmek zorunda kalmıştır.

“Yük engellinin üstüne kalmaktadır”

Yakın zamanda yaşanan deprem başta olmak üzere engellilerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli ve hatta zorunlu tıbbi ve diğer sosyal güvenlik destekleri (Akülü ve manuel tekerlekli sandalye, Ortez, Protez, ilaç vb.) araç ve gereçlerimizin temini zorlaşmakladır. Sosyal Güvenlik Kurumu bu türden gerekli destek miktarlarını 2010 yılındaki fiyatlandırmaya göre belirlenmeye devam etmektedir. Bunun anlamı, engellilerin son yıllarda artan enflasyonla birlikte verilen desteklere aslında tam anlamıyla erişemiyor olmasıdır. Yük engellinin üstüne kalmaktadır. Engelli aylığı veya destekleriyle engellilerimiz tıbbi destek ürünlerinin fiyatlarını karşılayamaz durumdadır.

“Bugüne kadar hep ertelenmiştir”

2005 yılında yürürlüğe giren 5378 sayılı Yasa ile toplu ulaşım araçları ve kamuya açık alanların engellilere uygun hale getirilmesine gerekmekteydi. Ancak bu yasanın ilgili maddeleri bugüne kadar hep ertelenmiştir. Birkaç duyarlı kentin dışında özellikle ilimizde toplu taşıma sistemlerinde yeterli ve gerekli düzenlemeler yapılmış olup Engellilerin ulaşım ve sosyalleşme hakları sağlanmaya çalışılmaktadır.

“Çocuklarımız temel bir hak olan eğitimini tam anlamıyla alamadığını”

Geçmişten bugüne kadar var olan engelli ve özel okullarımız yeterli değildir. Karma eğitim için yeterli derslik ve eğitim kadrosu tam anlamıyla olmadığı için çocuklarımız temel bir hak olan eğitimini tam anlamıyla alamadığını.

“Bilgi ve birikim, tecrübe ile birlikte ele alınmalıdır”

Yukarıda sıralanan ve daha da artırılacak sorunların çözümü ancak katılımcı, açık, ve tecrübeli kadrolar ve insanı temel alan sosyal politikalarla mümkündür. Siyasi partilerden, yerel yönetimlere ve Millet Meclisi'ne kadar her alanda engellilerin temsili için kota sistemi katılımcı bir yönetim anlayışının yolunu açabilir. Nasıl kadınlar ve gençler için kotalar öngörülüyor ise engelliler içinde kota sistemi getirilmelidir. Kota sistemi ancak bilgi ve birikim, tecrübe ile birlikte ele alınmalıdır. Engellilerin her alanda kaliteli yaşama kavuşturulması, uluslararası hukuk ve yasalarımız açısından tüm haklarından gerçekten yararlanabilmesi için gerekli politikalar yine doğrudan sorunu yaşayan engellilerin katılımıyla oluşturulabilir, uygulanabilir ve denetlenebilir. Engelliler kendileri için bir ayrıcalık değil, tam tersine siyasal katılımdan başlayarak her alanda fırsat eşitliği talep etmelidir. En azından biz engelli STK' lar olarak uzun yıllardır bizlerin talebi bu yöndedir. Bu düşüncelerle Engelliler Haftası'nda tüm topluma engellerin kaldırılması için duyarlı olmaları çağrısında bulunuyoruz.”

Şengün: “Meclise gidecek olan vekillerimizden de ricamızdır”

Batıdaki engelli nüfusunun en yüksek olduğu İl’in Bartın olduğunu belirten Şengün, şöyle konuştu:

“10-16 Mayıs Engelliler Haftasını engelli bireylerin sorunlarına dikkat çekmek, devletten ve toplumdan beklentilerini dile getirmek, haklarını görünür kılmak ve farkındalık yaratmak açısından çok önemli buluyoruz. Fakat her geçen gün ağırlaşan sorunlarla boğuşurken bir yandan da yasalarla korunma altına alınmış haklarımızın teslimi için mücadele veriyoruz. Engelli bireylerin eğitim, sağlık, ulaşım, evde bakım ve istihdam olanaklarından etkin şekilde yararlanması, sosyal hayata aktif olarak katılmalarının sağlanması sosyal devlet olmanın gereği ve toplumu oluşturan bireylerin ortak görevidir. Nüfusa oranla engelli sayısının Türkiye ortalamasının çok üstünde olduğu ilimizde kamu kurumlarına ve biz sivil toplum örgütlerine daha fazla görev düşmektedir. Ki Türkiye ortalamasının bir hayli üstündeyiz ben bunu da dile getirmek istiyorum. İlk 3 sıradayız. Batıdaki engelli nüfusu en yüksek olan il Bartın. Bu konuya da dikkat çekmek istiyorum. Birkaç gün sonra seçimler var. Bartın’ımızı temsilen meclise gidecek olan vekillerimizden de ricamızdır. Bu alanda çok daha fazla gayret gösterilmesi hususunda ailelerimizi temsil ederken bir iki cümlede eklemek istedim.  Alınacak önlemlerin ve bu alanda yapılması gereken çalışmaların ivedilik kazanması gerekmektedir.

Engellilik kutlanacak bir durum değil, zorunlu bir yaşam şeklidir. Dış dünyadan kaynaklanan engeller nedeniyle bir yeteneğin kaybedilmesi, edinilememesi durumudur.

“ENGELLENMİŞLİK durumu ile karşı karşıya kalmaktadır”

Fonksiyon kaybına uğrayan bir birey gerekli ekipmanlar, bireye özel dozunda eğitim sağlandığında, yetenek kaybına uğramaz.

Engelli birey çalışabilir durumda iken ‘Herkes İçin Tasarım ve Erişilebilirlik Standartları’na uymayan mimari engeller örneğin bağımsız hareket edebilmesi için yeterli genişlikte olmayan, üzerinde ağaç ve ticari işletme işgali olan yollar, asansör yapılmayan üst geçitler gibi şehrin engellerine takılıyorsa ENGELLENMİŞLİK durumu ile karşı karşıya kalmaktadır.

Gerekli istihdam politikaları geliştirilmiş ve ÎŞKUR tarafından desteklenmiş olmasına rağmen kamu ve özel sektör engelli bireyi istihdam etmiyorsa ya da kağıt üzerinde istihdam gösteriliyorsa bu durum da bireyin engelli değil ENGELLENMİŞ olduğunu göstermektedir.

“Toplum olarak bütün kesimlerin ortak sorumluluğudur”

Bireyler kağıt üzerinde istihdam edilmeyi değil çalışıp üreterek hayatın içinde olmayı istiyorlar. Otizmli bir öğrencinin yerleştirme kararına rağmen okul idaresi, öğretmen ve çocuğunun sınıfında otizmli öğrenci istemeyen veliler tarafından kabul edilmemesi, akran zorbalığına uğraması engellenmişlik durumunun örneklerinden yalnızca birkaçıdır. Otizmli ve engelli bireylerin sorunlarına sahip çıkmak, kalıcı ve sürdürülebilir çözümler üretmek için çalışıp mücadele etmek sadece engelleri ve biz engelli ailelerini ilgilendiren bir husus değildir. Toplum olarak bütün kesimlerin ortak sorumluluğudur.”

Konuşmaların ardından program sona erdi.