TÜM TOPLUMA ENGELLERİN KALDIRILMASI ÇAĞRISI!

“Üst geçitlerin erişebilirliğinin bulunmaması büyük eksiklik”

NİLAY MERYEM ÇÖMLEK- KÜBRA NUR AK

Engellilerin yaşadığı sorunlara dikkat çekmek ve toplumda farkındalık oluşturmak amacıyla Bartın’da 10-16 Mayıs Engelliler Haftası dolayısıyla program düzenlendi.

Bartın Belediyesi Sosyal Tesisleri önünde bir araya gelen özel bireyler, Cumhuriyet Meydanı’na önüne kadar kortej şeklinde yürüdü.

Yürüyüşe Bartın Vali Yardımcısı Miraç Akbulut, Bartın Belediye Başkanı Cemal Akın, Türkiye Sakatlar Derneği Bartın Şube Başkanı Ferit Kurulan, Bartın Otizmli ve Engelliler Destek Eğitim Dayanışma Spor Kulübü (BOEDDER-SK) Başkanı Berna Şengün, siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri, oda başkanları, özel bireyler, öğrenciler ile çok sayıda vatandaş katıldı.

Cumhuriyet Meydanı’nda Atatürk Anıtı önünde ilk olarak çelenk sunumu töreni gerçekleştirilirken saygı duruşu ve İstiklal Marşı’mızın okunmasının ardından günün önemine ilişkin konuşmalar yapıldı.

Türkiye Sakatlar Derneği Bartın Şube Başkanı Ferit Kurulan, yaptığı konuşmada, engellerin, sağlık kurulu raporu almalarında güçlük çektiklerini söyledi.

“Yapılan düzenlemelerle erişilemez hale geliyor”

Tüm topluma engellerin kaldırılması için duyarlılık çağrısı yapan Kurulan, Bartın’daki üst geçitler için de yetkililere bir çağrı yaparak konuşmasında şu ifadelere yer verdi:

“Yıllardan beri dile getirdiğimiz birçok sorun hala varlığını sürdürmektedir. Bu sorunların ilk başında engelliler açısından hayati öneme sahip olan engelli raporuna yönelik yapılan düzenlemeler gelmektedir. Geçmişte bir ayağı veya kolu olmayanlar, yasanın aradığı alt sınır olan yüzde 40 oranını aşabilirken artık aşamamaktadır. Yapılan yeni düzenlemeler, Dünya Sağlık Örgütü ölçütlerine ters düşmekte ve engellilerin bırakın haklarını kullanmasını tam aksine sahip olduklarını bazı hakları da ellerinden almaktadır. Öte yandan engellilerin yaşamlarını bir şekilde sürdürebilmeleri için devletimizin geçtimiz pandemi dönemlerinde desteğinin unutulmaması gerektiğini bildiğimizi ancak engellilerimizin yinede kimseye ihtiyaç olmadan yaşayabilmeleri için yeterli gelir desteğinin sağlanması, özellikle engelli aylıkları ve evde bakım desteği yeterli düzeye getirilmesi, konulan ön koşullar haktan yararlanmayı zorlaştırmış olup bu durumların düzeltilmesini, yine engellilerin yararlandığı SUT fiyatlarının güncellenmesi gerektiği ilaç, ortez, protez ve tekerlekli sandalye gibi yaşamı idame için gerekli destekler SGK tarafından yapılan düzenlemelerle erişilemez hale gelmektedir.

Geliri olmayan engelliler için ödenemez düzeyde!

Bu süre içinde yaşanan fiyat artışları Sağlık Uygulama Tebliğine yansıtılmadığı için engellinin ödemesi gereken fark ücretleri çok yükselmiştir. Bu farklar geliri olmayan engelliler için ödenemez düzeydedir. Dolayısıyla engellilerin bir kısmı yaşamı için zorunlu desteği alamayacak hale getirilmiştir. 2005 yılında yürürlüğe giren 5378 Sayılı Yasa'ya göre kamuya açık alan, bina ve ulaşım araçlarının başta engelliler olmak üzere herkes için erişilebilir hale getirilmeliydi. Ancak sürekli yapılan eklemelerle yıllardır bu düzenleme tümüyle hayata geçirilmemiştir.

İstihdamda engel!

Çeşitli defalar ilan edilen istihdam seferberliklerine rağmen engellilerin hem özel sektörde hem de kamuda en azından Yasa ile konulmuş kotalar oranında istihdam edilmemektedir. İstihdam edilen engelliler ise raporlarına ve bilgi-becerilerine göre çalıştırılmamakta, ücret ayrımcılığına uğramaktadır.

Bartın’daki üst geçitler için çağrı!

İlimizde bizlerin dile getirdiği engelli bireylerimizin sıkça kullandıkları geçiş güzergahlarında bulunan üst geçitlerin engelliler için erişebilirliği bulunmaması büyük bir eksiklik olup yetkililerimizin bu kanuda desteklerine ihtiyacımız bulunmaktadır.

Son yıllarda İlimiz dahilinde yapılan engellilerimize yönelik erişebilirlik çalışmalarının olduğunu yapılan değişiklikler ile engellerin kaldırıldığını yine ilimizde engelli bireylere yönelik birçok çalışmanın olduğunu bu konuda Sayın Valimiz ve Belediye Başkanımız ,İlgili Kurum Müdürlerimiz ile Üniversitemize huzurlarınızda teşekkür etmek istiyorum. Toplumun, hükümetin, yerel yönetimlerin bizleri eşit vatandaşlar olarak görmelerini ve haklarımızdan eşit biçimde yararlanmaktan başka talebimiz yoktur.

Bu düşüncelerle, 10-16 Mayıs Engelliler Haftası'nda tüm topluma engellerin kaldırılması için duyarlı olmaları çağrısında bulunuyoruz.”

“Kutlanacak bir durum değil ZORUNLULUK”

Bartın Otizmli ve Engelliler Destek Eğitim Dayanışma Spor Kulübü (BOEDDER-SK) Başkanı Berna Şengün de bu haftanın ve engelliliğin kutlanacak bir durum olmadığının altını çizerken engelli bireylerin yaşadığı sorunlara dikkat çekerek şöyle konuştu:

“İçinde bulunduğumuz ‘Engelliler Haftası’bu engelli bireylerin sorunlarına dikkat çekmek, devletten ve toplumdan beklentilerini dile getirmek, haklarını görünür kılmak ve farkındalık oluşturmak açısından önemsemekle birlikte engellilik durumunun bir güne veya bir haftaya sığdırılamayacağını; engelli birey ve biz engelli ailelerinin fotoğraf kareleri dışında kalan günlerde de her fırsatta dile getirdiğimiz sorunlarımızla mücadele ettiğimizi belirtmek isterim.

Engellilik kutlanacak bir durum değil ZORUNLU bir yaşam şeklidir. O nedenle engelliler gününü kutlamıyor bu gibi günlerde toplumsal farkındalık ve yasalarla koruma altına alınmış hakların görünür kılınması için bir araya geliyoruz. Engellilik dış dünyadan kaynaklanan engeller nedeni ile bir yeteneğin kaybedilmesi, edinilememesi durumudur. Fonksiyon kaybına uğrayan bir birey gerekli ekipmanlar sağlandığında ( ortez-protez-işitme cihazı v.b. ) ya da uygun koşullar oluşturulduğunda yetenek kaybına uğramaz. Çalışabilir durumdaki birey iş yerine ‘herkes için tasarım ve erişilebilirlik standartları’na uymayan mimari engeller nedeni ile erişemiyorsa, bu durum

bireyin yapıların – şehrin engellerine takılıp bireye engeller oluşturmasından kaynaklıdır. Engellenen bireylerin bağımsız hareket edebilmesi için yeterli genişlikte üzerinde ağaç ve ticari işletme işgali olmayan yaya yollarının yapılması, üst geçitlere işlevsel asansörlerin yapılması gerekmektedir. Özel gereksinimli, özellikle de otizmli kaynaştırma öğrencilerinin okullarda kabul edilmek istenmemesinin sebebi raporundaki engelli ibaresi değildir.

“Engelli nüfusu hızlı artış göstermektedir”

Okullarına kabul etmeyen idareci ve öğretmenler, tipik gelişim gösteren çocuğunun atipik çocuk ile aynı sınıfta olmasını istemeyen velilerdir. Özel gereksinimli çocukların okullarda kabul edilmeme halinde de eğitime erişimde engellenmişlik durumu vardır.

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre otizmin görülme sıklığı 44’de 1 olarak tespit edilmiştir. Engelli nüfusu hızlı artış göstermektedir. Dolayısıyla alınması gereken tedbirler ve engel gruplarına göre çeşitlenen ihtiyaçlar günden güne artmaktadır.

Başta yöneticiler ve ilgili bürokratlar olmak üzere tüm kurumların, STK’ların toplumu oluşturan bireylerin sorumluluğu da artmaktadır. Engeller sevgi ile değil toplumsal hayata katılmalarının önündeki her türlü engelin kaldırılması, kurumların sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmesi, toplumsal eşitlik ve her bireyin doğuştan gelen hakkı olan insan onuruna yakışır hizmet alıp yaşam sürmesi ile mümkün olabilir.

Aksaklıklar takip edilmeli, düzenlemeler yapılmalı!

Engelleri hep beraber aşmak için farklılıklarıyla hayata anlam katan özel gereksinimli bireylerin ve ailelerinin hayatındaki fiziki ve beşeri engellerin toplumu oluşturan tüm bileşenler tarafından kaldırılması, yasalarla koruma altına alınmış hakların teslim edilmesi ve uygulamadaki aksaklıkların takibi ve düzenlemeleri yapılmalıdır.”

Konuşmaların ardından program sona erdi.