Bankoğlu, Meclis Başkanvekili Bozdağ’a Anayasa kitapçığı fırlattı! Bakan Tunç, "Saygısızlık” dedi

Nilay Meryem ÇÖMLEK

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ başkanlığında geçtiğimiz gün toplandı. Gezi Parkı davası hükümlüsü, Türkiye İşçi Partisi’nden (TİP) Hatay milletvekili seçilen Can Atalay hakkında Yargıtay 3. Ceza Dairesince verilen karar, TBMM Genel Kurulunda okutuldu. Kararın okunmasıyla Can Atalay’ın milletvekilliği düşürüldü.

TBMM Genel Kurulunda grup başkanvekilleri, yerlerinden söz alarak gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Saadet Partisi Grup Başkanvekili Bülent Kaya, Atalay hakkındaki gerekçeli kararın o anda okutulmaması gerektiğini savunurken Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un daha önce Atalay hakkındaki kararı bekleterek okutmadığını dile getirerek “Sayın Meclis Başkanı’mız 6 aydır bu kararın Meclis'te niye okunmadığını kamuoyuna izah etmek zorundadır. Eğer Anayasa Mahkemesinden bu karar gelene kadar 'Bunu okutmayayım' diyorsa Anayasa Mahkemesinden iki kez olumlu karar geldi. Sayın Meclis Başkanı’mız daha önce Enis Berberoğlu, Ömer Faruk Gergerlioğlu kararında, hatta sizin demokrat olduğunuz dönemde birçok milletvekilinin kesin hükmünü yıllarca okutmayarak dönem sonuna bıraktığınız dönemdeki davranışlarınızdaki çifte standardı kamuoyuyla paylaşmak zorundasınız.” diye konuştu.

“İYİ Parti olarak biz hukuktan ve Anayasa'dan yana tarafız”

İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta, Can Atalay hakkındaki Yargıtay kararının Genel Kurulda okutulması kararını Genel Kurul toplantısı başlamadan kısa bir süre önce öğrendiklerini ifade ederek "Yargıtay'ın, Anayasa tanımaz hukuk skandalına, öyle anlaşılıyor ki TBMM Başkanlığı da eşlik edecek." dedi. “Biz İYİ Parti olarak Can Atalay'ın tarafında değiliz, biz hukuktan ve Anayasa'dan yana tarafız, adaletten yanayız" ifadesini kullanan Usta, "Eğer Türkiye hukuk, adaletli bir şekilde işletilmeyen, Anayasası istendiği zaman askıya alınan bir ülke olarak konumlandırılmak isteniyorsa bilinmelidir ki toplumda bunun sonucu olarak türlü zorbalıklar açığa çıkacaktır. Adalet, hukukun gereğine göre değil, siyasi saiklere göre verilirse o ülkede yaşayanların can ve mal güvenliği tehlikeye girecektir.” değerlendirmesinde bulundu.

“Türkiye Büyük Millet Meclisi için de bir skandal”

CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın da “Biz 14 Mayıs 2023 tarihinde seçilmiş ve TBMM'de bulunması gereken bir milletvekilinin, bugün milletvekilliğinin düşürülmesine ilişkin bir tezkereyi okumak ve oylamakla kalmayacağız, Türkiye'de anayasal düzenin kalıp kalmadığını oylayacağız. Mesele bu kadar açıktır, mesele bir milletvekili meselesinin çok üzerinde bir meseledir.” değerlendirmesini yaptı.

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un yurt dışında olduğunu anımsatan Günaydın, “Bugün bu kararı okumamakta direnen ve doğru bir iş yapan Meclis Başkanı, Birleşik Arap Emirlikleri'nde. TBMM'nin başkanına sesleniyorum; Birleşik Arap Emirlikleri'nde saklanarak Türkiye'deki hukuksuzluktan kaçamazsın. Bugün, Meclisin Genel Kurulunda, Meclisin bir milletvekili düşürülüyor. Sen bu kararı okumamakta direnmişsin, Yargıtay 3. Ceza Dairesinin hâkimleri bu kararı okumadığın için seni açıkça eleştirmişler yani sana ayar vermişler ve sen bugün Birleşik Arap Emirlikleri'nde saklanarak bu meseleden kurtulabileceğini sanıyorsun. Bu, bir skandaldır, Sayın Numan Kurtulmuş’un kendi müktesebatı için de Türkiye Büyük Millet Meclisi için de bir skandaldır.” diye konuştu.

Günaydın, Meclis Başkanvekili Bozdağ ve Başkanlık Divanını üyelerinin bu suça ortak olmamasını isteyerek "Burada hepimiz biliyoruz ki açıkça bir hukuk ihlali değil, Anayasa'nın ihlali vardır. Mesele Yargıtay üzerinden Anayasa Mahkemesine, yasama organına sopa sallanmasıdır." dedi.

“Tartışmanın parçası olmamız kesinlikle doğru değil”

AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin ise Meclis Başkanı'nın hangi şartlarda, hangi dönemlerde Genel Kurulu yöneteceğinin bir teamülü olduğunun altını çizerek "Kimse bir yere kaçmıyor, herkes bulunduğu yerde. Sadece Sayın Meclis Başkanı'mız, daha evvelden planlandığı gibi bir grup milletvekili arkadaşımızla beraber iki ülkeyi ziyarete gitti." diye konuştu.

TBMM'ye gelen kesinleşmiş bir yargı kararı olduğunu anlatan Zengin, “Bu kesin yargı kararı milletvekili seçilmesine engel oluşturan bir karar niteliğini taşıyor ve Anayasa'nın 84'üncü maddesinin ikinci fıkrası gereği ne yapmamız gerekiyorsa şu anda onu yapmaya çalışıyoruz. Bu konuda hangi mahkeme daha haklıdır, hangi mahkemenin kararı tutarlıdır, tutarsızdır; bu tartışmayı yapmak değildir, elimizde var olan bu kararı 84'üncü maddenin ikinci fıkrası gereğince icra etmektir. Kaldı ki Anayasa'nın 138'inci maddesi çok sarih bir şekilde şunu ifade ediyor, görülmekte olan bir dava hakkında yargı yetkisinin kullanılmasıyla ilgili olarak Meclis'e soru sorulması, görüşme yapılması veya herhangi bir beyanda bulunulması dahi yasaklanıyor. Bu sebeple, bizim de her 2 mahkemenin yargı yetkisini kullanmasıyla alakalı bir tartışmanın parçası olmamız kesinlikle doğru değildir.” ifadelerini kullandı.

Genel Kurulda, CHP’nin kapalı oturumda konunun değerlendirilmesi yönündeki önergesi, yine kapalı oturumda oylanarak reddedildi.

Genel Kurulda CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, Can Atalay ile ilgili kararın okunmasından önce usul tartışması açılmasını istedi.

Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, lehte ve aleyhte olmak üzere 4 milletvekiline söz verdi.

“Akıl dışı, vicdan dışı, hukuk dışı bir girişim”

Aleyhte söz alan TİP Genel Başkanı Erkan Baş ise Can Atalay hakkındaki yargı kararının okutulmasının “sadece usulsüz değil kanunsuz bir işlem olduğunu, Anayasa’yı ayaklar altına alan bir darbe girişiminin tamamlanmasını izlediklerini” savundu. “Bu karar Meclis tutanaklarına girdikten sonra sizin milletvekilliğiniz sorgulanır.” ifadesini kullanan Baş, Atalay'ın hakkındaki kararın okunmasıyla milletvekilliğinin düşeceğini anımsattı. Baş, “Yani Can Atalay milletvekiliymiş değil mi? Milletvekili ise 9 aydır niye hapiste? Milletvekili değilse neyi düşüreceğiz? Akıl dışı, vicdan dışı, hukuk dışı bir girişim.” değerlendirmesinde bulundu.

Can Atalay hakkındaki kararın, Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ birleşimi yönetirken okutulacağına dikkati çeken Baş, “Numan Kurtulmuş okumuyor, okunduğu gün ülkede bulunmuyor. Celal Adan, Sırrı Süreyya Önder, Gülizar Hanım okumuyor, Bekir Bozdağ okuyor. Bu da tarihin bize bir ironisidir, o hak ediyor okumayı çünkü.” ifadelerini kullandı.

Bozdağ, kararı okudu

Meclis Başkanvekili Bozdağ, konuşmaların ardından tutumunda bir değişiklik olmadığını belirtti. Genel Kurulda, Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nin Can Atalay hakkındaki yazısı okundu. Bekir Bozdağ, "Anayasa'nın 76. maddesi kapsamında milletvekili seçilmeye engel bir husus teşkil eden ve Anayasa'nın 94. maddesinin 2'nci fıkrası gereğince bilgiye sunulan kesinleşmiş mahkeme kararı bulunan Hatay Milletvekili Şerafettin Can Atalay'ın milletvekilliği düşmüştür." dedi.

Hükmün okuması sırasında CHP, DEM Parti, Saadet Partisi ve TİP'li bazı milletvekilleri, Meclis Başkanlık Divanının önüne gelerek kararın okunmasını protesto etti.

Bankoğlu da kararı protesto etti

Kararın okunması sırasında Türkiye İşçi Partisi (TİP), Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekilleri hem pankartlar açarak hem de sıralara vurarak sözlü olarak kararı protesto ederken ayağa kalkıp kürsüye yürüyen milletvekilleri arasında CHP Bartın Milletvekili Av. Aysu Bankoğlu da vardı.

Bozdağ’a Anayasa kitapçığı fırlattı

Elinde Anayasa kitapçığı ile “Bu kararı okutamazsınız” diyerek “yuh” çeken CHP Bartın Milletvekili Bankoğlu, elindeki Anayasa kitapçığını TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ’a fırlattı. O görüntüler kameralara yansırken tüm ulusal kanallarda yer aldı.

Milletvekillerinin protestoları sürerken Bekir Bozdağ, birleşime ara verdi.Aranın ardından Bozdağ, Genel Kurulun kavga ve gürültü nedeniyle çalışmaya devam edemediği gerekçesiyle Hakimler ve Savcılar Kurulunda boş bulunan bir üyeliğe seçim yapılması için birleşimi kapattı.

Can Atalay hakkındaki yargı süreci

İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Atalay'ın “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım” suçundan 18 yıl hapisle cezalandırılmasına ve bu suçtan tutuklanmasına karar vermişti. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, yerel mahkemenin kararını hukuka uygun bulmuştu.

28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde TİP'ten Hatay Milletvekili seçilen Can Atalay Yargıtay'a başvurmuş, süreç devam ederken Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Gezi Parkı davasında Can Atalay'a verilen 18 yıl hapis cezasını onamıştı.

Yargıtay'ın talebi reddetmesinin ardından Atalay, Anayasa Mahkemesine iki kez başvuruda bulunmuş ve iki başvuruda da Anayasa Mahkemesi hak ihlali kararı vermişti.

Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesinin Atalay hakkındaki hak ihlali kararlarına uyulmasına yer olmadığına ve kararın TBMM Başkanlığına gönderilmesine hükmetmişti.

Bu arada, Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesiyle TİP'in Meclis'teki sandalye sayısı 4'ten 3'e düştü.

Bakan Tunç: “Büyük saygısızlık”

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, bir önem beraber Bartın Milletvekilliği yaptığı eski mevkidaşı Bankoğlu’nun bu hareketini “saygısızlık” olarak yorumlayarak “Yargıtay 3. Ceza Dairesince verilen kesin hükmün Anayasanın 84. ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 136. Maddeleri uyarınca, TBMM Genel Kurulu’nda okunması sırasında Meclisi yöneten Meclis Başkanvekilimiz Sayın Bekir Bozdağ’a yönelik çirkin hareket asla kabul edilemez. TBMM Başkanlık Kürsüsü aziz milletimizin kürsüsüdür. Her ne gerekçeyle olursa olsun millet adına hareket eden TBMM’nin çalışması engellenemez. TBMM Genel Kurulu’nu yöneten Başkanlık Divanına saygı göstermek herkesin görevidir. Meclis Başkanlık Kürsüsünün işgal edilmesi ve Meclis Başkanvekilimize kitapçık atılması, milli iradeye büyük bir saygısızlıktır.” dedi.