Mayıs’ta ihracatımız geriledi

Aydın Geçgen

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan Genel Ticaret Sistemi kapsamında üretilen mayıs ayına ilişkin Geçici Dış Ticaret verileri yayımlandı. Buna göre; ihracat 2021 yılı Mayıs ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 65,7 artarak 16 milyar 498 milyon dolar, ithalat yüzde 54 artarak 20 milyar 627 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Yılık ilk 5 ayında ihracat da ithalat da arttı

Genel Ticaret Sistemine göre ihracat 2021 yılı Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 38,3 artarak 85 milyar 209 milyon dolar, ithalat yüzde 25,2 artarak 103 milyar 485 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Enerji ürünleri ve altın hariç dış ticaret

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2021 Mayıs ayında yüzde 68,6 artarak 9 milyar 207 milyon dolardan, 15 milyar 519 milyon dolara yükseldi.

Mayıs ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 61,7 artarak 10 milyar 725 milyon dolardan, 17 milyar 342 milyon dolara yükseldi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Mayıs ayında 1 milyar 823 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 64,9 artarak 32 milyar 861 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 89,5 oldu.

Batı Karadeniz’de dış ticaret

Genel Ticaret Sistemine göre Bartın’da ihracat, mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16 azalarak 1,3 milyon dolar, ithalat yüzde 52,2 artarak 300 bin dolar olarak gerçekleşti. Bartın ile birlikte aynı istatistiki bölgede bulunan Zonguldak’ta Genel Ticaret Sistemine göre ihracat, 2021 yılı Mayıs ayında 2020 yılının aynı ayına göre yüzde 2,2 azalarak 45,4 milyon dolar, ithalat ise yüzde 29 artarak 153,6 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bir diğer komşu ilimiz Karabük'te ise Mayıs’ta ihracak geçen yılın aynı ayına göre yüzde 232,2 artarak 61,1 milyon dolar, ithalat da yüzde 66,4 artarak 99,5 milyon doları buldu.

Dış ticaret açığı Mayıs’ta yüzde 20,2 arttı

Mayıs ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20,2 artarak 3 milyar 436 milyon dolardan, 4 milyar 129 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020 Mayıs ayında yüzde 74,3 iken, 2021 Mayıs ayında yüzde 80,0'a yükseldi.

Dış ticaret açığı 5 ayda yüzde 13,1 azaldı

Ocak-Mayıs döneminde dış ticaret açığı yüzde 13,1 azalarak 21 milyar 35 milyon dolardan, 18 milyar 277 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020 Ocak-Mayıs döneminde yüzde 74,5 iken, 2021 yılının aynı döneminde yüzde 82,3'e yükseldi.

İmalat sanayinin ihracattaki payı yüzde 94,1

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2021 Mayıs ayında imalat sanayinin payı yüzde 94,1, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 2,5 oldu.

Ocak-Mayıs döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,3, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,9 oldu.

Ara mallarının toplam ithalattaki payı yüzde 76,7

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2021 Mayıs ayında ara mallarının payı yüzde 76,7, sermaye mallarının payı yüzde 13,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 9,3 oldu.

İthalatta, 2021 Ocak-Mayıs döneminde ara mallarının payı yüzde 75,8, sermaye mallarının payı yüzde 13,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 10,2 oldu.

En çok ihracat yapılan ülke Almanya’ya

Mayıs ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 1 milyar 408 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 152 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 106 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 835 milyon dolar ile İtalya, 715 milyon dolar ile İspanya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 31,6'sını oluşturdu.

Yılın ilk 5 ayı itibariyle ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 7 milyar 683 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 5 milyar 427 milyon dolar ile ABD, 4 milyar 983 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 4 milyar 397 milyon dolar ile İtalya ve 3 milyar 981 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 31,1'ini oluşturdu. 

İthalatta aslan payı Çin’in

İthalatta Çin ilk sırayı aldı. Mayıs ayında Çin'den yapılan ithalat 2 milyar 633 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 2 milyar 62 milyon dolar ile Rusya, 1 milyar 783 milyon dolar ile Almanya, 951 milyon dolar ile ABD, 933 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 40,5'ini oluşturdu.

Ocak-Mayıs döneminde ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin'den yapılan ithalat 12 milyar 286 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 10 milyar 312 milyon dolar ile Rusya, 9 milyar 354 milyon dolar ile Almanya, 4 milyar 700 milyon dolar ile ABD, 4 milyar 575 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 39,8'ini oluşturdu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 2, ithalat yüzde 2,3 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 63,7, ithalat yüzde 51,6 arttı.

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsıyor. Mayıs ayında ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,1, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 2,7'dir. Ocak-Mayıs döneminde ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,3 olurken Ocak-Mayıs döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,1 oldu.

Mayıs ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 78,4, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 11,4 oldu. Ocak-Mayıs döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 78,8'dir. Ocak-Mayıs döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 12,7 olarak gerçekleşti.

Özel ticaret sistemine göre ihracat

Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2021 yılı Mayıs ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 66,1 artarak 15 milyar 652 milyon dolar, ithalat yüzde 51,2 artarak 19 milyar 317 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Mayıs ayında dış ticaret açığı yüzde 9,4 artarak 3 milyar 352 milyon dolardan, 3 milyar 665 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020 Mayıs ayında yüzde 73,8 iken, 2021 Mayıs ayında yüzde 81’e yükseldi.

5 aylık dilimde 80 milyar 771 milyon dolar!

Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2021 yılı Ocak-Mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 38,8 artarak 80 milyar 771 milyon dolar, ithalat yüzde 26,2 artarak 99 milyar 364 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Mayıs döneminde dış ticaret açığı yüzde 9,5 azalarak 20 milyar 554 milyon dolardan, 18 milyar 593 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020 Ocak-Mayıs döneminde yüzde 73,9 iken, 2021 yılının aynı döneminde yüzde 81,3'e yükseldi.