Amasra maden faciasının 4. Duruşması başladı

Nilay Meryem ÇÖMLEK

Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü’nde geçtiğimiz yıl 14 Ekim’de 43 işçinin hayatını kaybettiği, 9 işçinin de yaralandığı patlama sonrası yürütülen soruşturma kapsamında, aralarında Amasra Müessese Müdürü Cihat Özdemir, Müdür Yardımcısı Salih Atmaca, İşletme Müdürü Selçuk Ekmekçi, İş Güvenliği ve Eğitim Başmühendisi Volkan Soylu, Başmühendis Mehmet Tural, Emniyet Mühendisi Şahan Kahraman, maden mühendisleri Levent Aydın ve İbrahim Hakan Mengeş tutuklandı; 15 kişi de adli kontrol şartı ile serbest bırakıldı.

Savcılığın hazırladığı 195 sayfalık iddianame Bartın Ağır Ceza Mahkemesi'nce kabul edildi.

İlk duruşması 25 Nisan'da görülen davada, Müdür Yardımcısı Salih Atmaca tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.

116 müştekinin yer aldığı iddianamede; tutuklu Amasra Müessese Müdürü Cihat Özdemir, İşletme Müdürü Selçuk Ekmekci, İş Güvenliği ve Eğitim Başmühendisi Volkan Soylu ve Başmühendis Mehmet Tural hakkında yaşamını yitiren her madenci için 'olası kast ile öldürme' suçundan 25 yıla kadar hapis istendi.

Yöneticiler hakkında ayrıca ‘olası kast ile kişinin yaşamını tehlikeye sokacak şekilde kasten yaralama’ suçundan da ağır yaralanan 4 kişiden her biri için 4 yıla kadar hapis talep edildi. Diğer 19 sanığın ise ‘bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma’ suçundan 22 yıl 6’şar aya kadar hapsi talep edildi.

Danıştay’dan 2 müfettiş için yargılama izni

Bartın’ın Amasra ilçesinde TTK’ya bağlı Amasra Müessese Müdürlüğünde 14 Ekim 2022’de meydana gelen ve 43 işçinin öldüğü maden faciasıyla ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı iş müfettişlerinin yargılanması için soruşturma izni çıkmaması üzerine, mağdur avukatları konuyu Danıştay’a taşıdı.

Danıştay, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişleri İ.G. ve C.T.’nin 5 ile 11 Ekim 2022 tarihleri arasında yalnızca sözlü cevaplarla rapor oluşturduğu, madencilerin eğitimlerinin teorik aşamada kalmasına göz yumduğu ve metan seviyesiyle ilgili denetim yapmadığı yönünde karar verdi. Karar sonrası 2 müfettiş hakkında soruşturma ve yargılama izni verildi.

“Emsal karar”

Danıştay’ın bu kararına ilişkin hayatını kaybeden madencilerin ailelerinin avukatlarından Derviş Emre Aydın, açıklamada bulunurken “Biz hem müşteki aileleri ve Çağdaş Hukukçular Derneği olarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının soruşturma izni verilmemesi kararına Danıştay’a itiraz etmiştik. Danıştay, aradan geçen 1 sene sonra incelemesini tamamladı ve iş müfettişlerinin hakkında soruşturma verilmemesi kararını kaldırılması gerektiğini oy birliği ile bir karar verdi. Alınan bu karar soruşturma süreci için çok önemli, çünkü bilirkişi heyeti olayın başında daha sonra sorumluluk tarifi yapmışlardı, bunun içinde hem TTK Genel Müdürlüğü düzeyindeki yetkililer ve Çalışma Bakanlığındaki müfettişlerde vardı. Verilen bu karar, kurumdaki bürokratlar içinde emsal niteliğinde teşkil edecek. Ama onların soruşturma süreci hala bekletiliyor, onların süreci hızlanacaktır. Şu anda Danıştay, 2 iş müfettişi hakkında soruşturma izni verdi” dedi.

Bankoğlu: “Bütün sorumluların yargı önünde hesap vermesi için takipçisiyiz”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı ve Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, ​duruşma başlamadan önce Bartın Adalet Sarayı önünde mağdur aileler ve avukatlar ile basın açıklaması yaptı. Amasra maden faciası sonrasında ailelerin adaletin tecelli etmesini beklediklerini söyleyen Bankoğlu, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un sözlerini de eleştirerek şöyle konuştu:

“Burada sadece Amasra Müessesesindeki yetkililer sorumlu değildir, Amasra Taşkömürü İşletmeleri Türkiye Taşkömürü Genel Müdürlüğüne bağlıdır, Türkiye Taşkömürü Genel Müdürlüğü, Bakanlığa bağlıdır. Bakanlık, hükümet bu ölümlerden sorumludur. TTK Genel Müdürü’nü burada soruşturmaya dahil edip, bakanlık müfettişlerini burada soruşturmaya dahil edip ifadelerini almak yerine yargıdan kaçırmaya çalışıyorlar. Buna bir son verilmesi lazım. Soruşturmada ifade vermesi gereken TTK Genel Müdürü EYT’den emekli edildi. Sayın Adalet Bakanı açıklama yapmış; ‘Adaleti tecelli edeceğiz, biz yargımıza güveniyoruz’ diye. Hangi yargıdan? Kozlu'daki, Ermenek’teki, Soma’daki yargı mı? Takipteyiz diyorlar, hükümet takipte değil aynen tetikte gibi... Bu insanların bir nebze olsun acılarını hafifletecek bir şey varsa o da gerçekten tüm sorumluların bu yargı önünde hak ettiği cezayı almasıdır. Ama bunun için bütün sorumluların bu yargılamaya dahil edilmesi gerekiyor. Bütün sorumlularının, TTK Genel Müdürü’nün yardımcılarının, bakanlık müfettişlerinin, bakanlık yetkililerinin, bütün sorumluların yargı önünde hesap vermesi için bu mücadelenin takipçisi olacağız. İlk günden beri söz verdiğim gibi ailelerimizin yanında olmaya çalışıyoruz. Yanındayız. Bu duruşmayı ve bu davayı da sonuna kadar takip edeceğiz. Bize kader, fıtrat diyenlere de bu facialar bir daha yaşanmasın diye bu mücadeleyi sürdüreceğiz. Öngörülebilir ve önlenebilir hiçbir kaza kader ya da fıtrat değildir. Çok açık ve net cinayettir. Amasra maden faciası öngörülmüştü ve önlenebilirdi. Ama yapılmadı. Bu cinayetin sorumluları yargı önünde hesap verecek. Siyasi hesabı da sorulacak.”

Uyar: “Amasra maden faciası göz göre göre geldi”

CHP Genel Başkan Yardımcısı Hasan Efe Uyar da Amasra maden faciasının göz göre göre geldiğini ifade ederken duruşma öncesinde yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“1 yıl önce Amasra maden faciasında kaybettiğimiz 43 can için, 43 emekçi için, 43 aile için adalet arayışı sürüyor. Bugün burada bir yargılama yapılıyor, bir dava görülecek. Fakat önce şunu söylemek gerekiyor ki bu bir kaza sonucu ortaya çıkan bir dava değil. Bir kazadan söz edeceksek burada bir öngörülemezlik unsurunun olması gerekir. Fakat biz 1 yıl önce 43 canımızı biz burada kaybederken bu Amasra maden faciası ne yazık ki göz göre göre geldi. Faciadan sonra ortaya çıkan tüm deliller, ihmaller zinciri bunu ortaya net bir şekilde koymuştu.

“Bu işi kader planının arkasına saklayamazlar”

1 yıl önce Amasra maden faciası gerçekleştikten sonra AKP Genel Başkanı konvoylarıyla buraya geldi. ‘Ne yaparlarsa yapsınlar, ne söylerlerse söylesinler. Burada bir kader planı var. Bu belki sonda olmayacak. Bu belki devam edecek’ dedi. Utanmadan, sıkılmadan bu işi kader planının arkasına saklayamazlar. Bu beyefendi iktidara geldiği 3 Kasım 2002’den bugüne Türkiye’de günde ortalama en az 5 tane işçi iş cinayetinde hayatını kaybediyor. Hiçbir ihmale karşı tedbir almayanlar, işçiye karşı güvenli çalışma koşullarını sağlamayanlar, işçinin iş güvenliği için gereken adımları atmayanlar bugün burada kader planından söz edemezler.

“Bu mücadeleyi bırakmayacağız”

Sayıştay raporlarını gördük. Amasra maden faciasının nasıl göz göre göre geldiğini, 43 tane canın nasıl hayattan koparıldığını gördük. İşçi başına arttırılan üretim miktarlarını, onlara yapılan üretim baskılarını gördük. Liyakatsizlikleri gördük. Hepsi Amasra maden faciasının ortaya çıkmasının koşullarıdır. Bu ülkede sermayenin, patronların kar hırsı, işçinin, emekçinin can güvenliğine karşı kutsal sayılmaya devam ettikçe biz buralardan çekilmeyeceğiz. Biz bu mücadeleyi bırakmayacağız. Şunu da akıllarından geçirmesinler; bu davanın sorumluluğunu bugün aramızda olmayan 43 maden işçisine ve onların ailelerine bırakmalarına asla müsaade etmeyeceğiz. Desteğimizi, dayanışmamızı ve takibimizi bu davadan eksiltmeyeceğiz.”

Davanın 4'üncü duruşması, dün sabah saatlerinde başladı. Bartın Adliyesi'nin giriş katında oluşturulan duruşma salonu çevresinde geniş güvenlik önlemleri alındı. 1 hafta sürmesi beklenen celselerde 121 tanık dinlenecek.