Kentsel dönüşümde vatandaşa tek taraflı fesih hakkı

Aydın Geçgen

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kentsel dönüşüm kapsamında müteahhitle yapılan sözleşmelerin, 1 yıl başlamaması veya 6 ay durması gibi hallerde bina veya arsa sahiplerince tek taraflı olarak feshedilmesinin önü açıldı.

6306 sayılı Kanun'un uygulama yönetmeliğinde yapılan değişiklikle kentsel dönüşüm kapsamında arsa payı karşılığı müteahhitle yapılacak olan anlaşmalarda fesih konusunda önemli değişiklikler yapıldı. Buna göre artık sadece müteahhit değil, arsa veya daire sahipleri de sözleşmeden belirli şartlar altında cayabilecek. Yönetmelik değişikliği dün Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yönetmeliğe göre, uygulama alanında hak sahipleri ile müteahhit arasında imzalanmış olan gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi, hak sahiplerince aşağıda belirtilen şartlar dâhilinde talep edilebilecek.

Bir yıl sınırı

Yönetmeliğin ilgili maddesinde fesih hakkının kullanılabilmesi için “Bütün maliklerle anlaşma sağlanmasından veya hisseleri oranında paydaşların en az üçte iki çoğunluğu ile karar alınıp bu karara katılmayanların hisselerinin satışından sonra müteahhitten kaynaklanan sebeplerle bir yıl içinde yeni yapının yapım işine başlanılmamış olması gerekir.” denildi.

Sözleşmelerin bu gerekçe ile fesih edilebilmesi için, sözleşme hükümlerine göre yapım işinin başlanılmasından önce hak sahiplerince yerine getirilmesi gereken edimler var ise bunların yerine getirilmiş olması, yapım işine  başlanılmasına engel teşkil edecek bir yargı kararı, idare kararı, idare uygulaması veya benzeri geçerli bir gerekçe olmaması ve yapım işine müteahhitten kaynaklanan sebeplerle başlanılmamış olması gerekiyor.

Yapım işinin durdurulduğu belgelerle görüntülenmeli

Fesih hakkının kullanılabilmesi için, yapım işinin belirli bir seviyede durdurulmuş ve en az 6 aydır projenin bitirilmesini gerektirecek seviyede ekip ve ekipmanla inşai faaliyete devam edilmiyor olması gerekiyor. Sözleşmelerin bu gerekçe ile feshedilebilmesi için, yapım işinin durdurulduğunun, ilgili idarenin tespit, tutanak ve kayıtları, yapı denetimi sistemindeki kayıtlar, fotoğraflar, uydu görüntüleri gibi bilgi ve belgeler ile ortaya konulması isteniyor.

Özcan: “Tek taraflı feshedebilecek”

Sözleşmelerin feshedilebilmesi için yapım işinin durdurulduğunun ve en az 6 aydır projenin bitirilmesini gerektirecek seviyede ekip ve ekipmanla devam edilmediğinin, ilgili idarenin tespit, tutanak ve kayıtları, yapı denetim sistemindeki kayıtlar, fotoğraflar, uydu görüntüleri bilgi ve belgelerle ortaya konulması gerektiğini belirterek konuya ilişkin açıklamada bulunan Bartın Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ali Özcan, şunları söyledi:

“Kentsel Dönüşüm Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Kentsel dönüşüm kapsamında müteahhitle yapılan sözleşmelerin bir yıl başlamaması veya 6 ay durması durumunda vatandaşlar müteahhitle yaptıkları sözleşmeyi tek taraflı feshedebilecek. ‘Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un uygulama yönetmeliğinde yapılan değişiklik, 19.10.2019 tarihli ve 30923 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Değişikliğe göre, kentsel dönüşüm kapsamında müteahhitle yapılan sözleşmeler, inşaatın bir yıl içinde başlamaması veya projenin 6 ay durması durumunda bina veya arsa sahipleri tarafından tek taraflı feshedebilecek. Sözleşmelerin bu gerekçeyle feshedilebilmesi için yapım işinin durdurulduğunun ve en az 6 aydır projenin bitirilmesini gerektirecek seviyede ekip ve ekipmanla devam edilmediğinin, ilgili idarenin tespit, tutanak ve kayıtları, yapı denetim sistemindeki kayıtlar, fotoğraflar, uydu görüntüleri bilgi ve belgelerle ortaya konulması gerekiyor. Yönetmeliğe, ‘Uygulama alanında yürütülecek projelerin yapım işinde 2 Mart tarihli ve 30702 sayılı Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmeliğin 14’üncü maddesinde sayılan yetki belgesi gruplarına göre bir üst belge grubunda olan müteahhitler görev alabilir maddesi de eklendi. Buna göre, artık dönüşüm yapacak firmada belli bir iş deneyimi yetkisi aranacak. Yapım işini üstlenen yapı müteahhidince yapı ruhsatı alınmadan önce yapının yaklaşık maliyet bedelinin yüzde 10’u kadar teminatın idareye verilmesi mecburi kılındı. Böylece bu kurala uymayan müteahhit ruhsat alamayacak.”